İSLAM BİLİM ADAMLARI 164

İSLAM BİLİM ADAMLARI 164
Bediüzzaman Said Nursi 40
Yirmi Dokuzuncu Mektup, Birinci Risale Olan Birinci Kısım, Dokuzuncu Nüktede ise Şeriatın iki kısma ayrıldığını anlatırken, bunların sebep ve tercih yönünü burada anlatmaktadır:
“Mesâil-i şeriattan bir kısmına "taabbüdî" (sırf emrolunduğu için yapılan şeyler, ibadetler) denilir, aklın muhakemesine (akıl yürütmeye) bağlı değildir, emrolduğu için yapılır. İlleti (sebebi), emirdir. 
Bir kısmına "mâkulü'l-mânâ" (faydası akılla kavranabilir) tabir edilir. Yani, bir hikmet 
(gaye) ve bir maslahatı (faydası) var ki, o hükmün teşriine müreccih (kanun koyucuya tercih ettirir sebep) olmuş; fakat sebep ve illet değil. 
Çünkü hakikî illet (sebep), emir ve nehy-i İlâhîdir (Allah’ın yasaklamasıdır).
Meselâ, biri dese, "Ezanın hikmeti (gayesi), Müslümanları namaza çağırmaktır. Şu hâlde bir tüfek atmak kâfidir." Halbuki, o divane (akılsız, deli) bilmez ki, binler maslahat-ı ezaniye (ezandaki gaye, maksat) içinde o bir maslahattır (faydadır). 
Tüfek sesi o maslahatı (gayeyi) verse, acaba nev-i beşer namına (insanlık adına), yahut o şehir ahalisi namına (adına), hilkat-i kâinatın (kainatın yaratılışının) netice-i uzmâsı (büyük sonucu) ve nev-i beşerin netice-i hilkati (insanın yaratılış sonucu) olan ilân-ı tevhid (herşeyin bir olan Allah’a ait olduğunu ilân etme) ve rububiyet-i İlâhiyeye (Allah’ın herbir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri vermesi, onları terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulundurmasına) karşı 
izhar-ı ubûdiyete (kulluğun gösterilmesine, belirtilmesine) vasıta olan ezanın yerini nasıl tutacak?
Elhasıl (özetle), Cehennem lüzumsuz değil. Çok işler var ki, bütün kuvvetiyle "Yaşasın Cehennem" der.
Cennet dahi ucuz değildir; mühim fiyat ister.” Mektubat 565.