1912/1922 10 Senede 10 Ülkeyi Nasıl Kaybettik? (2)

1912/1922  10 Senede 10 Ülkeyi Nasıl Kaybettik? (2)

8 Ekim 1912-10 Ağustos 1913 tarihleri arasında cereyan eden Balkan Savaşları esnasında Osmanlı Devleti şu devletlere karşı savaşmıştır: 1) Bulgaristan Krallığı 2) Sırbistan Krallığı 3) Yunanistan Krallığı 4) Karadağ Krallığı (Bunların arkasında olan İngiltere  ve Rusya’yı ayrı saymak lazım.) Tarihimizin en hazin hadiselerinden biri olan bu Balkan Savaşının birinci safhasında muazzam toprak parçaları kaybettik. Bu savaşta Osmanlı ordusu, Doğu Cephesinde Bulgarlara mağlup oldu. Batı Cephesinde Sırp ve Bulgarlara yenildi. Bulgarlar Edirne’yi aldı. Bulgar askerleri Selimiye Camiine çizmeleriyle girerek Mimar Sinan’ın hatırası bu muhteşem mabede karşı türlü rezillikler yaptılar. Bulgaristan Çatalca’ya kadar ilerleyerek İstanbul’u tehdit etmeye başladı.  Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan orduları Makedonya’yı tamamen işgal ettiler. Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti. Yunanistan, Gökçeada ve Bozcaada dışındaki Ege Adalarını işgal etti.
Balkan Savaşlarının bu birinci safhası “Londra Anlaşması” ile bitti. Bu anlaşma ile; Arnavutluk bağımsızlığını kazandı. Girit adası Yunanistan’a verildi. Bu anlaşmaya göre; Osmanlı Devletinin Trakya sınırı, Edirne ve Kırklareli illerini dışarıda bırakacak şekilde Midye-Enez hattı oldu. Savaşın bu safhası sonunda Osmanlı Devleti’nin ikinci başşehri olan nazlı Edirne şehri, devletin sınırlarının dışında kalmış oldu. Böylelikle Osmanlı Devletinin Balkanlardaki topraklarının çoğu kaybedilmiş oldu.
Balkan Savaşının bu birinci safhasında on binlerce Müslüman, düşmanlar tarafından hunharca katledildi. Yüz binlerce mazlum insan anavatana hicret etti. Bunlar “Evlad-ı Fatihan” olarak gittikleri topraklardan, bütün servetlerini ve hatıralarını geride bırakarak fakir bir muhacir olarak Anavatanın şefkatli sinesine sığınmışlardı.
Bu savaştaki muazzam kayıplarımızdan bir diğeri de binlerce top ile muazzam silah stoklarının ve mühimmatın kaybedilmesiydi. Bütün bu malzemeler 10 devleti donatacak seviyedeydi. Şayet bu silah ve cephane elimizde olsaydı Birinci Dünya savaşındaki durumumuz çok daha farklı olurdu.
2. Balkan Savaşı: Bu savaşın çıkış sebebi şudur: Bulgaristan’ın fazla toprak almasını  kabul etmeyen Yunanistan, Karadağ; Sırbistan ile 1. Balkan Savaşına katılmayan Romanya Krallığı birleşerek Bulgaristan’a karşı savaş açtı. Bulgaristan’ı üst üste mağlubiyet almasıyla Doğu Trakya’daki birliklerini Batı’ya kaydırmasından faydalanan Osmanlı ordusu Midye-Enez çizgisini aşarak Edirne ve Kırklareli’ni geri aldı.
2. Balkan Savaşı Ağustos 1913 tarihli “Bükreş Anlaşması” ile bitti. Bu anlaşma ile; Bulgaristan, Dobruca’yı Romanya’ya, Kavala’yı Yunanistan’a vermiş ve Makedonya’dan ufak bir toprak parçası almıştır.
Osmanlı Devleti, 1913 yılında İstanbul Anlaşması ile Kırklareli ve Dimetoka’yı almış, Batı Trakya ve Dedeağaç Bulgaristan’da kalmıştır.
Osmanlı Devleti, Balkan Savaşlarında kendisiyle savaşan taraflardan Yunanistan’la “Atina Antlaşması”nı yapmıştır. Bu antlaşma ile Girit Yunanistan’a verilmiştir. Sırbistan ve Karadağ’ın Osmanlı Devleti ile sınırı kalmadığı için bunlarla anlaşma imzalanmamıştır.
Balkan Savaşları bittiğinde, Ege adaları fiilen İtalya ve Yunanistan tarafından işgal edilmesine mukabil hukuken hâlâ Osmanlı toprakları idi. Yapılan anlaşmalarda Ege adalarıyla ilgili herhangi bir hüküm yoktu. Bu konu ile “Elçiler Konferansı” uğraşıyordu. Konferans; 1914 Şubat ayında, Meis adası dışında İtalya’nın işgal etmiş olduğu adalar İtalya’ya, Gökçeada ve Bozcaada dışında Yunanistan’ın işgal ettiği adaların da Yunanistan’a bırakılması kararını aldı. (İt itin kuyruğunu bırakır mı? Bu pek çok anlaşmada, en son Lozan Anlaşmasında da böyle olmuştur. Bu gâvurlara karşı tek geçerli hukuk kuvvettir. Bu hakikatı da Kur’anımız bize bildirmiştir. Ecnebilerin hukukuna ve merhametine sığınanlar ise hep perişan olmuşlardır.)
Bu kararların hukukî değer kazanabilmesi için İtalya ve Yunanistan’ın Osmanlı Devleti ile ayrı ayrı anlaşma yapması gerekiyordu. Bu anlaşmalar imzalanamadan 1. Dünya Savaşı patlak vermiştir.
Osmanlı Devleti, 1. Balkan Savaşında ittifak eden devletler karşısında büyük bir yenilgiye uğramış, Meriç nehrinin Batısındaki bütün topraklarını kaybetmiştir. Ege Adalarının durumunu da büyük devletlerin eline ve insafına bırakmak zorunda kalmıştır.

Burhan Bozgeyik